Những thay đổi của Luật doanh nghiệp năm 2015

Dự án Luật Doanh nghiệp (sửa đổi) bao gồm 10 chương và 222 điều. So sánh với Luật doanh nghiệp 2005, dự thảo Luật Doanh nghiệp (sửa đổi) cơ bản giữ nguyên cấu trúc, gồm 10 chương. Dự thảo Luật Doanh nghiệp (sửa đổi) đã bổ sung thêm Chương IV về công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do Nhà nước làm chủ sở hữu; sáp nhập hai chương cũ của Luật Doanh nghiệp 2005 là “Chương IX quản lý nhà nước” và “Chương X điều khoản thi hành” thành Chương IX về tổ chức thực hiện.

      Về số lượng điều khoản, dự thảo Luật Doanh nghiệp (sửa đổi) tăng 42 điều mới; có 132 điều được sửa đổi, bổ sung; có 39 điều được giữ nguyên; bãi bỏ 5 điều.

      Một trong những thay đổi quan trọng nhất trong sửa đổi Luật Doanh nghiệp lần này là việc đăng ký kinh doanh sẽ có thay đổi căn bản theo hướng không qui định ghi ngành, nghề kinh doanh trong giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.

      Ngoài ra còn một số điểm mới như doanh nghiệp có quyền tự quyết định về hình thức, số lượng và nội dung con dấu (bảo đảm nội dung con dấu thể hiện tên, mã số doanh nghiệp). Doanh nghiệp dùng 10 lao động trở lên phải thành lập doanh nghiệp…

      Luật Doanh nghiệp sửa đổi đã tách riêng thủ tục thành lập doanh nghiệp với các thủ tục về đầu tư dự án. Với nhà đầu tư nước ngoài, Luật đã tách giấy chứng nhận thành lập doanh nghiệp và chứng nhận đầu tư. Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh không bắt buộc ghi ngành nghề kinh doanh.

      Tại thời điểm thành lập doanh nghiệp, hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp chưa phát sinh, do vậy Luật đã tách biệt rõ giữa thủ tục thành lập doanh nghiệp và thủ tục đăng ký kinh doanh, điều kiện kinh doanh. Trước đây có một số ngành nghề không rõ ràng giữa thành lập doanh nghiệp và kinh doanh có điều kiện ví dụ như lĩnh vực y tế, bắt buộc cá nhân thành lập doanh nghiệp thì giám đốc phải có chứng chỉ hành nghề. Nhưng theo Luật Doanh nghiệp 2015, cá nhân cứ thành lập doanh nghiệp, còn điều kiện về ngành nghề kinh doanh, cá nhân phải tuân thủ mới được làm. Quy định đó tạo sự thân thiện hơn cho khởi nghiệp và kinh doanh nói chung.

      Về vấn đề vốn, nhằm giải quyết những vướng mắc, tranh chấp phát sinh trong thực tiễn áp dụng các quy định tại Luật Doanh nghiệp 2005. Theo đó Luật Doanh nghiệp sửa đổi 2015 đã có áp dụng thống nhất thời hạn phải thanh toán đủ phần vốn góp là 90 ngày đối với tất cả loại hình doanh nghiệp khi thành lập công ty; Thống nhất các khái niệm về vốn công ty cổ phần như cổ phần đã bán, cổ phần được quyền chào bán và cổ phần chưa bán.

      Về vấn đề con dấu của doanh nghiệp, trước đây việc cấp, sử dụng con dấu của doanh nghiệp do Bộ Công an quy định thì nay theo Luật Doanh nghiệp 2015, doanh nghiệp có quyền tự quyết định về hình thức, số lượng và nội dung con dấu của doanh nghiệp theo quy định của pháp luật; đồng thời, có nghĩa vụ thông báo mẫu dấu với cơ quan đăng ký kinh doanh để đăng tải công khai trên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp. Tuy nhiên theo xu hướng phát triển phương thức giao dịch điện tử, thì việc dùng con dấu sẽ không còn ý nghĩa nữa. Vì vậy, việc cải cách về con dấu là hoàn toàn phù hợp với xu thế chung của thế giới.

      Nói chung, luật cho phép áp dụng thống nhất các thủ tục của Luật Doanh nghiệp về thành lập doanh nghiệp, mua cổ phần, phần vốn góp đối với nhà đầu tư trong nước và nước ngoài. Đồng thời tiếp tục đơn giản hóa và tạo thuận lợi hơn cho thành lập doanh nghiệp, như: đơn giản hóa nội dung giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp (Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp chỉ ghi ngành nghề kinh doanh có điều kiện); hài hòa hóa và thực hiện đồng thời thủ tục đăng ký doanh nghiệp với thủ tục về đăng ký thuế, đăng ký lao động và bảo hiểm xã hội…